De twaalf expeditieknooppunten: Hoop en Verwachtingen Deel 2 Groningen - Leeuwarden

Groningen

Adres: Achterweg   Opening:  27 oktober 1978

De geschiedenis van de bouw van het EKP Groningen is nauw verbonden met de geschiedenis van Davidstraatbuurt. In de jaren 60 gezien als een afbraakbuurt, maar daartegen ontstond veel en langslepend verzet.. De Gemeente, de NS en de PTT spanden samen om dit gebied achter het station te ontwikkelen. Er zou een soort van Babylon of Hoog Catharijne moeten ontstaan. De gemeente wilde uit een oogmerk van werkgelegenheid heel graag dat aldaar een EKP gevestigd zou worden, terwijl de PTT eigenlijk dacht dat de post uit Groningen ook wel in Zwolle verwerkt kon worden. In 1972 werd echter een bestemmingsplan vastgelegd waarbij veel woningen behouden bleven, maar de PTT wel zijn expeditieknooppunt kon bouwen. In 1975 startte de bouw van twee hallen van 40 x 65 meter, een 34 meter hoge kantorenflat en een postperron. Twaalf vrachtwagens zouden tegelijk aan kunnen leggen. De bouw kostte 40 miljoen gulden. Ook de post uit Assen en Hoogeveen kon hier nu op de expeditieafdeling verwerkt worden.

Rond de opening ontstond nog veel discussie over de breedte van de toegangsweg, het gebouw werd zelfs nog bezet door buurtbewoners. Op 27 oktober 1978 vond de opening plaats. De hoofddirecteur van PTT Post, drs. A.W. van Ommeren hield een toespraak waarin hij verheugd meldde dat al een derde gedeelte van de losse post en de helft van de partijenpost van de postcode voorzien was. De buurt had zelf al de dag van te voren tijdens een open dag een kijkje kunnen nemen. GRUNO’s Postharmonie speelde. Bureau Wiegerich uit Arnhem ontwierp het gebouw.

Sittard

Adres: Geerweg  Opening:  1 oktober 1982

Het bijzondere van Sittard is dat in de plaats nog geen expeditiekantoor gevestigd was. Maar de districtshoofdstad, Maastricht, lag zo excentrisch in het postdistrict dat het logistiek wel heel onlogisch zou zijn om Maastricht tot logistiek centrum te kiezen. Sittard lag centraal tussen de uithoeken Venlo, Weert, Maastricht en Kerkrade. De heer Van der Salm, de directeur van het postdistrict schreef in een mooie brochure ter gelegenheid van de openingsdag nu de postale infrastructuur voor post voor meerdere decennia wellicht zijn beslag had gekregen. In Sittard werden de expeditiewerkzaamheden van Maastricht, Heerlen, Roermond, Weert en Venlo geconcentreerd.

Gouverneur Kremer nam de gelegenheid te baat om de lof te prijzen over het kabeltelvisie experiment in Limburg en stelde dat automatisering niet tot verlies van arbeidsplaatsen zou leiden. De heer van Ommeren (hoofddirecteur Post) nuanceerde de stelling. De groei van het postverkeer zou de besparing compenseren, maar die groei zou niet meer zo hoog zijn als in het decennium daarvoor. Eind oktober lezen we in De Limburger dat onder het personeel van het postdistrict ongerustheid ontstaat. Moeten zij verhuizen naar Sittard? “Daar denken we alleen nog maar over” is de reactie van Post.

Arnhem

Adres:  Johan de Wittlaan  Opening: 11 oktober 1982

Districtsdirectie, expeditie en bestelling namen eind 1959 het gebouw aan het Stationsplein West in gebruik. Dit had echter geen eigen treinperron; verkeerstechnisch lag het ook moeilijk. Door de groei was het noodzakelijk op vele andere plekken in Arnhem ruimte te huren. In het begin van de jaren zeventig ontstond het idee een EKP te bouwen. In zo’n nieuw gebouw zouden de expeditie werkzaamheden van Zutphen, Apeldoorn, Doetinchem, Nijmegen en Arnhem gebundeld kunnen worden. De bedoeling was dat het ontwerp van A.J.Fichtinger van Articon in 1980 gereed zou zijn. Maar pas op 1 april 1980 kon de eerste paal geslagen worden. Vertraging ontstond omdat het veel moeite kostte een ontwerp te maken dat in de woonbuurt ingepast kon worden. Dat lukte door een glazen, schuine wand voor het gebouw te zetten.

Roosendaal

Adres: Kadeplein   Opening: 30 september 1983

In het regionale dagblad De Stem lezen we een verslag van de opening van het EKP op 30 september 1983. Dat werd groots gevierd. De commissaris van de koningin in Zeeland, de heer Boertien mocht samen met de waarnemend commissaris in Noord-Brabant de heer Van der Heijden de openingshandeling verrichten; die bestond uit het posten van een brief.  De burgemeester de heer Schneider stelde de mechanisatie in werking. De VIP-trein van de NS bracht de hotemetoten van de PTT en de NS waaronder de hoofdirecteur van PTT Post, de heer Van Ommeren die in zijn toespraak zei dat dit EKP een van de 12 was. Men maakte vordering met het bouwprogramma van de 12 EKPn die de groei van de post moesten opvangen. Er waren ook wel wat gevoeligheden. De medewerkers van het postdistrict Middelburg waren bang dat hun werk naar Roosendaal verplaatst werd. Als dat al het geval was, zei de heer Van Ommeren, dan heel geleidelijk en heel sociaal. De buurt liet door wapperen met zwarte vlaggen weten dat ze niet zo blij waren met dit EKP waarvan de bouwprijs 36 miljoen gulden was.

Bijzonder is dat de in beton gebeitelde districtsgrenzen uit 1955 aangepast werden aan het postale verzorgingsgebied van Roosendaal: Breda en Oosterhout werden toegevoegd aan het postdistrict Middelburg. De expeditiewerkzaamheden van Middelburg, Goes en Bergen op Zoom alleen boden te weinig volume.

Uiteindelijk werd de staf van het postdistrict verplaatst naar Kadeplein 3, het gebouw naast het EKP gelegen aan Kadeplein 2.

Utrecht

Adres: Mineurslaan  Opening:  23 januari 1985

In het Reformatorisch Dagblad van 24 januari 1985 wordt verslag gedaan van de opening van het nieuwe EKP en districtshoofdkwartier aan de Mineurslaan. De burgemeester mevrouw Vos en de commissaris van de koningin verrichten de openingshandelingen. De Heer H.Hermeling, de districtsdirecteur is de gastheer. Ir.C.Wit, als directeur-generaal de hoogste baas van de PTT houdt een toespraak waarin hij de groei van het postverkeer voorspelt. Nieuwbouw en verhuizing kostten 140 miljoen gulden. In het gebouw werken 2500 mensen (Noot: dezelfde krant noemde op 18 december 1984 nog een getal van 5850 mensen). Per dag zullen 3,3 miljoen stuks verwerkt worden, waarvan de helft machinaal door machines die 30.000 stuks per uur kunnen verwerken. Naar het EKP Utrecht verhuisden ook de expeditiewerkzaamheden van Amersfoort.

Haarlem

Adres: Westergracht  Opening: 20 februari 1986

Tot 1986 was het gebouw aan de Raaks/Gedempte Oude Gracht het hoofdpostkantoor, hier zetelde ook de districtsdirectie. Bijzonder is dat het nieuwe gebouw aan de Westergracht in 1987 door de lezers van het Haarlems Dagblad werd verkozen tot mooiste gebouw van Haarlem. Naar Haarlem verhuisden ook de expeditie van Alkmaar en Hoorn.

Den Bosch

Adres: Parallelweg  Opening:  10 november 1987

Het op een na laatste te openen EKP in de rij. Weer is een Commissaris van de Koningin gestrikt om de eervolle openingshandeling te verrichten. In dit geval de heer Houben CdK van Noord-Brabant op 10 november 1987. Het gebouw vervangt het oude stationspostkantoor uit 1938 aan de Boschveldweg aan de andere kant van het station. De verwachting werd uitgesproken dat het gebouw voor de eerste 50 jaar voldoende capaciteit zou hebben, ook voor de expeditie van Tilburg, Eindhoven en Helmond.

In 1970 startte al het overleg over de locatie met als doel in 1981 te openen. Het werd uiteindelijk september 1984 voor burgemeester Van Zwieten de eerste paal de grond in kon slaan. Herman Durville was de projectleider en werd later directeur van het EKP en van het hoofdpostkantoor aan de Kerkstraat. Op dat moment was de heer Peters de districtsdirecteur. Durville zou hem opvolgen. Post sorteerde midden jaren tachtig 15 miljoen stuks per jaar.

Stad en buurt werden intensief betrokken. In maart en mei 1985 werden alle Bosschenaren middels glanzend drukwerk in hun brievenbus geïnformeerd. Op 14 en 15 mei 1987 was er een Open Huis voor de buurtbewoners. Kritische Bosschenaren, want pas bij de achtste variant van de bouwplannen ging men akkoord.

Leeuwarden

Adres: Snekertrekweg   Opening: 27 november 1987

Aan de Snekertrekweg in Leeuwarden staat het op allerlaatste EKP dat geopend werd voor de expeditie van Leeuwarden zelf en Heerenveen. Een ontwerp van architect Vegter. Het is een van de kleinere EKPn. Het is een vrij overzichtelijk gebouw geworden, een eenvoudige rechthoek, een beetje high tech-achting. Het pand heeft twee werkvloeren omgeven door een L van kantoorruimtes.

Het gebouw werd geopend door CdK Wiegel die uitgebreid zijn fluitende besteller in Giekerk complimenteerde en een pleidooi hield voor vestiging van het PTT Pensioenfonds in Leeuwarden. Ook burgemeester Te Loo bracht dit ter sprake. Wiegel nam een brief van een aantal skeelerrijders in ontvangst die hij persoonlijk van een stempel voorzag. Het EKP ging werk bieden aan 650 mensen. De bouw kostte 60 miljoen gulden en het gehele programma betekende voor Post een investering van 1,5 miljard gulden. Blijkbaar werd ter gelegenheid van de opening een legpuzzel uitgegeven, deze zijn via marktplaats nog ruim verkrijgbaar.

En dan ….

En dan is het 1988. De reorganisatie is voltooid. De PTT is druk bezig met zijn verzelfstandiging op 1 januari 1989. De infrastructuur is er klaar voor. De besturingsmodellen voor de Post worden uitgerold, een nieuwe CAO is in voorbereiding. Een nieuwe opperbaas van PTT Post treedt aan. De algemeen directeur A.J.Scheepbouwer schrijft een voorwoord in een boek dat deze ingrijpende reorganisatie afrondt door aandacht te besteden aan de kunst, veelal via de 1%-regeling, die in de gebouwen is aangebracht. “Dit boek legt het moment vast waarop de ingrijpend vernieuwde , technische infrastructuur van PTT Post is voltooid.” Post is klaar voor de toekomst, in staat om slagvaardig en commercieel te opereren. Hij steekt de mensen die voor Post werken nog een hart onder de riem en meldt dat Post veel aandacht heeft voor de werkomgeving.

Met het inzicht van heden spreekt hij, anders dan de sprekers bij vele van de openingen, niet uit dat Post vele jaren vooruit kan met deze nieuwe infrastructuur……