Het begin

Mijn eerste herinnering aan postkantoren heb ik al als kind aan het postkantoor in Kampen aan de Oudestraat in de 60-er jaren. Ik kwam daar dan postzegels kopen of een pakje versturen. Ik herinner me het statige klassieke grote gebouw met een draaideur, waarna je in  een grote hal kwam met heel veel – open - loketten.

Ik ging van 1969 – 1972 naar de HAVO in Zwolle. Dat betekende dagelijks van Kampen naar Zwolle; een treinritje van zo’n 10 minuten en daarna zo’n 10 minuten lopen langs de Westerlaan. In die tijd werd daar een groot gebouw werd neergezet. Dat dit het EKP Zwolle werd had ik natuurlijk geen idee van.

Er komen meer Postgebouwen in beeld.

In 1977 had ik mijn sollicitatiegesprek bij de PTT in Groningen. Op dat moment werd het EKP nog gebouwd. Het gesprek vond plaats in het noodgebouw van het postdistrict (een omgebouwde textielfabriek) vrijwel naast het EKP. In dat gebouw was overigens uitsluitend de staf van het postdistrict gehuisvest. Hoofd Postvervoer zat bij de Expeditie en bestelling in een gebouw naast het station. Hoofd Loketdiensten zat bij het Lokettenkantoor aan de Munnekeholm. In 1978 werd overigens het EKP gebouw geopend en werden vrijwel alle districtsafdelingen in het EKP gebouw gehuisvest. De afdeling Commercie bleef als enige bij de loketten in de Munnekeholm achter.

Ik kwam in dienst bij het Postdistrict als zgn. “HGF -er” en werd geplaatst in het toenmalige Postdistrict Groningen. Post wierf in die tijd extra HBO-ers en academici die op verschillende postdistricten in het land werden ‘klaargestoomd’ om de te verwachte uitstroom van middelbaar en hoger personeel  begin tachtiger jaren op te vangen. Ik heb in dat kader al doende op verschillende plaatsen met diverse functies kennis gemaakt en uitgevoerd. Dat startte in het VC (voorsorteercentrum) Winsum  aan de Stationsweg met het uitvoeren van de bestelling, het meelopen met een nachtdienst en alle overige zaken die daar werden uitgevoerd. Zeker bij de uitvoering van de bestelling kwam ik er wel achter hoe verschillend brievenbussen zijn, op welke plekken ze soms staan en ook hoe verleidelijk het is om als je van het lopen moe bent geworden even een paar passen door de tuin van een bewoner te lopen.

Ook heb ik in Winsum mijn eerste eenvoudige lokethandelingen mogen uitvoeren. Dat varieerde van het verkopen van postzegels aan een filatelist, waarbij de kartels van de postzegels heel belangrijk zijn, tot en met het uitbetalen van - toen nog - kascheques en girobetaalkaarten. Dit onder de supervisie van de loketmedewerker Albert Rodenboog (de latere directeur Post) Ik vond het heel goed en heel nuttig om te ervaren dat al die verschillende handelingen de nodige oefening vergen en minder eenvoudig zijn dan het lijkt.

Het VC Winsum was een postgebouw waarbij de directeur nog boven het kantoor woonde. Je kunt je dat nu nauwelijks meer voorstellen, maar dat was toen heel normaal. Consequentie was ook dat tijdens de nachtdiensten - die toen nog normaal onderdeel van het postproces waren - de radio alleen maar zacht mocht spelen, want het geluid drong natuurlijk door tot boven.

Na die stage heb ik als vervolg een jaar in het VC Appingedam gewerkt. Een half jaar als chef exploitatie (oftewel van de loketmedewerkers en postbodes) en daarna een half jaar als waarnemend directeur.  Een heel leerzame tijd waarbij ik met alle facetten van de dagelijkse uitvoering te maken had. Bijzonder was dat net in dat jaar ( ’79) een rijdend postkantoor werd geïntroduceerd. Het rijdend kantoor bezocht volgens een dienstregeling de verschillende dorpen waar hetzij een klein postkantoor werd gesloten, dan wel een dorp werd aangedaan waar geen postale voorziening was (zgn. witte vlek).

Per saldo was het rijdend postkantoor overigens een kostbare voorziening die in 1994 is opgeheven. Zie voor meer informatie over rijdende postkantoren: http://poststempels.nedacademievoorfilatelie.nl/wp-content/uploads/sites/6/2020/01/Mobiele-en-Rijdende-postkantoren.pdf

Hoofd Loketdiensten

In 1984 werd ik Hoofd Loketdiensten van het toenmalige postdistrict Groningen aan de Achterweg. Het kantoor  Groningen stad had in die tijd 25 postvestigingen (een combinatie van agentschappen en ‘eigen vestigingen’). Een herinnering die toen diepe indruk heeft gemaakt was een overval op de kassier in het EKP gebouw. Ik was toen een paar dagen HLD. Met een vrachtauto reden de overvallers eerst dwars door het hek en sloegen met de shovel de pui deels uit het gebouw. De overvallers sprongen door het gat naar binnen, pakten het geld (plm.  F 2,5 miljoen) en vertrokken door hetzelfde gat. Ze maakten daarbij gebruik van een vluchtauto die klaarstond. Gelukkig zijn er toen geen persoonlijke ongelukken gebeurd. Overigens kwam de politie de daders vrij vlot op het spoor en zijn ze opgepakt en veroordeeld.

In 1988 werd ik directeur in Hoogeveen. Hoogeveen was een VC met de bestelkantoren Hollandscheveld en Zuidwolde. De loketten, de postbussen en de expeditie zaten in het centrum aan de Van Echtenstraat. De bestelling en voorsortering aan de Voltastraat op het industrieterrein. Eind dat jaar werd Post verzelfstandigd en vrij snel speelde toen de discussie rond versterking van ‘het 4^e niveau’ (de VCA) en de daarmee gepaard gaande schaalvergroting. In ’90/91 werden de gebieden Hoogeveen en Coevorden/Hardenberg samengevoegd. Een geweldig intensieve maar ook mooie klus.

Een van de effecten van de verzelfstandiging van Post was ook de splitsing van de loketten die gingen ressorteren onder een aparte BV (Postkantoren BV) en Postvervoer met zijn postbodes.

 

In 1993 werd ik om directeur van het VC Emmen. Ook daar lagen diverse uitdagingen (weinig vertrouwen in leiding, certificering ISO 9001, reorganisatie, etc.). Ook het VC Emmen had naast de locatie aan de Bokslootdwarsweg de administratie met een bestellocatie met de nodige postbussen aan de Weerdingerstraat en nog bestelkantoren in Klazienaveen en Sleen en Nieuw Amsterdam. Daar werkte ik zo’n twee jaar, want de organisatiestructuur binnen Post werd veranderd. Regio’s werden rayons en de hoofdpostkantoren werden vestigingen.

Rayonvorming en verder

In het rayon Drenthe werd ik Manager Service Center. Het Service Center was ondersteunend voor de vestigingen op het gebied van organisatie, administratie en control. Het rayon werd gehuisvest in het vrijgekomen lokettendeel van de vestiging Assen aan de Fabriciustraat.

Het Service Centre kwam goed op de rit en na een paar jaren werd het tijd om wat anders te gaan doen en werd ik in 1997 vestigingsmanager in Almelo. De vestiging aan de Cesar Franckstraat had een VC functie voor het gebied van Ootmarsum en Borne, wat overigens zelfstandige vestigingen waren. Het bestelkantoor Wierden vormde onderdeel van de vestiging Almelo. Een postale bijzonderheid was dat in die tijd Belastingaangifte per diskette in opkomst kwam. In de maanden februari en maart betekende dat honderdduizenden extra poststukken vanuit het hele land die naar de belastingdienst in Almelo werden gebracht. Het was dan een hele kunst om die enorme extra poststroom zo goed mogelijk apart te houden van de reguliere poststroom om ‘verzuip’ te  voorkomen.

Na enkele omzwervingen kwam ik in 2001 bij het Financial Shared Service Center (FSSC) terecht en werd ik klantteammanager in Apeldoorn. Het FSSC Apeldoorn was een zogenaamd overloopkantoor  (tijdelijke vestiging) om met name de personele problematiek zo beperkt mogelijk te houden. Zodra de mogelijkheid zich voordeed werd de administratie geconcentreerd in Groningen. Al vrij snel was dat het geval. Als een soort Circle Of Live kwam ik daarmee terug in het voormalige EKP gebouw aan de Achterweg.

 

Berry van der Maat

Zuidwolde, mei 2021