Interview met Nikaj van Hermon via ZOOM op 20 oktober 2020

Door Guus Klaas en Gerard Heuvelman

Nikaj van Hermon is binnen PostNL verantwoordelijk voor o.a. de gebouwen van PostNL. Hij is bereid ons iets te vertellen over zijn werkzaamheden. Allereerst moeten wij hem natuurlijk vertellen waar we mee bezig zijn: wij proberen de geschiedenis van Post in kaart te brengen. Met name de relatie tussen de golven van organisatie- en technische ontwikkelingen en de gebouwen. Het interview vindt plaats via ZOOM, want net als de meeste mensen van het hoofdkantoor van PostNL werkt Nikaj vanuit huis.

G: Kun je iets over jezelf vertellen?

N: Ik werk ruim 21 jaar bij PostNL, waarvan het grootste deel bij de vastgoed afdeling van PostNL, mijn baas is de directeur Inkoop en Services. Eerder werkte ik met Len van Reekom, Flip Verwaaijen en Bart Bremer (oud-collega’s van G&G). In de afdeling Inkoop & Services zijn de voormlige afdelingen User Management, Inkoop en Vastgoed verenigd.

G: In de krant lazen we deze week groot nieuws over de gebouwen van PostNL? Kun je daar iets meer over vertellen?

N: Zeker! Mijn laatste grote klus was de verkoop van vijf sorteercentra van Brieven aan een investeerder. De kranten meldden een verkoopprijs van € 150 miljoen. De panden zijn verkocht met een sale & leaseback constructie met verschillenden looptijden, tot maximaal 10 jaar. Alleen het sorteercentrum Brieven Nieuwegein is nog eigendom. Een langere periode zou ook financieel niet lucratief zijn.

G: Maar klopt het dat die vijf sorteercentra nu nog volledig in bedrijf zijn?

N: Op het voormalige sorteercentrum Brieven in Den Haag na. Dat sorteercentrum, gelegen op bedrijventerrein Forepark, is al eerder gesloten als sorteercentrum van Brieven. Daarin zit nu het IMEC, dat alle binnenkomende en uitgaande post en pakketten behandelt. Ook wel het AliBaba centrum genoemd omdat daar ook de gigantische stroom Chinese pakjes passeert.

G: Kun je een project noemen wat nu de meeste aandacht vraag?

N: Momenteel vraagt de verbouw en inrichting van het nieuwe hoofdkantoor, het voormalige stations postkantoor/EKP bij station Den Haag Hollands Spoor, de meeste aandacht. Het is een Rijksmonument wat heel duurzaam gerenoveerd wordt, zo wordt het gebouw gasloos. Het hoofdkantoor aan de Prinses Beatrixlaan 23 in Den Haag was jarenlang van NN en is enkele jaren geleden verkocht aan een investeerder die het na ons vertrek gaat verbouwen. Ook de parkeerplaats voor het gebouw wordt daarbij betrokken.   Na die renovatie zal het gebouw een stuk groter worden. De vraag is natuurlijk of dit vol komt, nu thuiswerken in corona tijd populair is geworden.

G: Op onze tochten door het land komen we ook veel voormalige postpanden tegen met andere gebruikers, of zelfs leegstaande. Heb jij je daar ook mee bezig gehouden?

N:  Zeker! Kijkend naar de verkoopportefeuille waar ik de afgelopen jaren mee bezig was, stonden daar 400 panden op, voorsorteercentra en bestelkantoren. 200 daarvan stonden op industrieterreinen. Bij de verkoop van panden op industrieterreinen werd gebruik gemaakt van een bedrijf dat de lokale makelaars aanstuurde. De locaties die zich leende voor herontwikkeling hebben we allemaal zelf verkocht. Een paar jaar geleden waren hier zo acht man mee bezig. Op de verkooplijst staan nu nog maar 30 panden.

G: Sommige panden zien er wat verwaarloosd uit (Gerard noemt Goor, Hengelo, Deventer, Roden)

N: Wij stoppen er uiteraard ook niet veel geld meer in voor onderhoud als een gebouw in de verkoop staat. Maar projectontwikkelaars laten aangekochte panden in de centra soms ook bewust een tijdje leeg staan in de hoop dat de gemeente er zó genoeg van krijgt dat men een extra appartementen laag mag bouwen, of duren herbestemmingsplannen langer dan voorzien. Soms gaat men ook een tikkeltje te enthousiast met de panden om. In Raalte was de projectontwikkelaar zo enthousiast aan het werk gegaan dat hij een lelijk metalen ding voor de deur in de shredder liet belanden. Dat het ding (een kunstwerk) € 150.000 waard was haalde na protesten uit de buurt zelfs het NOS Journaal.

G: We stammen nog uit de tijd dat we de Expeditieknooppunten onze topgebouwen vonden. Wat is er met de oude EKPn gebeurd?

N: Groningen Achterweg is afgebroken, net als Amsterdam Oosterdokskade, Rotterdam Delftseplein is schitterend gerenoveerd tot kantoren. Den Bosch is nu verkocht. Eind 2021 wordt gestart met de bouw van 800 woningen. Alleen de EKP hal blijft staan. Hier is de Kunstacademie gevestigd in de KUBUS. Men is gehecht geraakt aan dit gebouw. Het voormalige EKP in Arnhem aan de Johan de Wittlaan is nog eigendom. Eerder was het sorteercentrum Aangetekenden daar in gevestigd. Maar die stroom is geheel bij Pakketten ondergebracht. Nu is het een groot VBL (noot: in de kelder is een groot deel van het archief van post). Het voormalige EKP in Den Haag aan station HS (het gebouw dat nu verbouwd wordt tot hoofdkantoor) is rond het jaar 2000 verkocht en daarna deels terug gehuurd. Eerder zat daar ook het VC en in de kantoren de IT afdeling. Zwolle is ooit verkocht, maar staat er nog wel, heeft diverse gebruikers.

G: Ooit was een belangrijke functie van de hoofdpostkantoren en de VCA de aanname functie van partijenpost. Waar gebeurt dat nu?

N: Dat is nu grotendeels geconcentreerd op de Sorteercentra Brieven. Hier is het in de ochtend een af- en aanrijden van vrachtauto’s en busjes. Bedrijven maken ook veel gebruik van de haal – en brengservice. Eigen businesspoints bestaan niet meer, die zijn allemaal ondergebracht bij franchisenemers zoals Office Centre en Staples. Hier zijn ook nog de postbussen fronten. Al zijn dat er veel minder dan vroeger.

G: We hebben de afgelopen tijd veel van de oude kantoren in de binnen steden bezocht, de klassieke hoofdpostkantoren. Nieuwere Postverkeer vestigingen vind je vaak buiten het centrum. Hoe zit dat?

N: Zo’n 25 a 30 jaar geleden, zeker na de afsplitsing van Postkantoren BV, startte Peter Savelberg het formulematig bouwen. Nieuwe gebouwen (VCa en bestelkantoren) werden vooral op industrieterreinen neergezet. Deels eigendom, deels huur. Architectonisch van weinig waarde, deels ook al gesloopt.

G: Kun je met ons een naar de toekomst kijken?

N: Kijkend naar de toekomst dan is PostNL nu bezig om geleidelijk alle voorbereidingsactiviteiten te concentreren op de vijf sorteercentra van Brieven. Er zijn nu nog 35 VBLen (voorbereidingslokaties) in gebruik. De hoop was dit binnen twee jaar te realiseren, maar dit vertraagt, omdat vanwege corona meer ruimte nodig is. In de toekomst zullen op de sorteercentra de tassen voor de bezorgers gevuld worden, via een netwerk van overslagpunten gaan die dan naar de 2.400 besteldepots. En in de verre toekomst volstaat mogelijke het ene SC in Nieuwegein annex VBL……

G: Met behulp van internet hebben we een lijst gemaakt van de 250 voormalige hoofdpostkantoren die rijks- of gemeentelijk monument zijn (Bron: Rijksdienst, Wikipedia). Het blijkt veel lastiger de lijst van (216?) vca compleet te krijgen. Zeker de adressen zijn moeilijk te achterhalen. Laat staan van de bestelkantoren.

N: Ik kijk wat ik kan vinden. Misschien kan ik jullie op weg helpen in Den Haag, zodra dit weer veilig kan. Hij waarschuwt wel dat er weinig beeldmateriaal is. Veel dossiers zijn bij verkoop ook volledig overgedragen aan de kopers. Mogelijk liggen er ook nog stukken in het voormalige Postmuseum (Nu Beeld & Geluid Den Haag).

G: Nikaj, bedankt voor alle informatie. Fijn om zo een inkijkje te krijgen in de laatste ontwikkelingen.

N: Ik nodig jullie uit voor een rondleiding door het nieuwe hoofdkantoor van PostNL over anderhalf jaar! Welkom.