Ravestein

Na ons bezoek aan Den Bosch rijden we noordwaarts. We plannen een tussenstop in het oude vestingstadje Ravestein. Ooit een zelfstandige heerlijkheid, nu een onderdeel van de gemeente Oss. Het plaatsje kent maar liefst drie voormalige monumentale postkantoren. We parkeren voor het postkantoor aan de Landpoortstraat 2.

Landpoortstraat 2. Op de bovenste foto zien we achter het gebouw de Sint Lucaskerk. Rechts zien we aan de linkerkant Willem Romeijn uit Dieden, de postbode. De foto is genomen ergens tussen 1940 en 1950. Bron foto: Beeldbank Heemkundekring Ravestein

Op de website https://rijksmonumenten.nl/monument/518217/woonhuis-tegenwoordig-postkantoor/ravenstein/ vinden we een goede beschrijving van dit voor een klein plaatsje reusachtige postkantoor. “Het is een voormalig herenhuis van burgemeester en bierbrouwer A.A.C.T. van Claarenbeek, gebouwd omstreeks 1885 in eclectische stijl. Het voor de oude kom van Ravenstein zeer brede en tevens vrij hoge pand is gelegen aan de rand van de kom van Ravenstein. De achtergelegen brouwerij is afgebroken. Tegenwoordig is het deels als woonhuis, deels als postkantoor in gebruik.” Dat laatste is echter al lang niet meer het geval.

“Het pand heeft een rechthoekige plattegrond en een twee-en-een-halflaagse voorgevel van zeven vensterassen, waarachter een onregelmatig schilddak schuilgaat. De begane grond van de voorgevel is gepleisterd in blokverband.” “ De oorspronkelijke voordeur zat links van het midden: deze is uitgenomen en in de aldus ontstane portiek zijn recentelijk twee deuren geplaatst.”

Het grote cultuurhistorische belang van dit pand ziet niet in het gebruik als postkantoor maar vanwege de architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid van een dergelijke representatieve burgemeesterswoning.

We lopen 100 meter verder en maken tijd voor een late lunch in het voormalige raadhuis van de gemeente. In dit grote, witgepleisterde gebouw is een toeristisch informatiepunt en een goed Italiaans restaurant gevestigd.

Na de lunch lopen we verder door het interessante plaatsje naar het volgende Rijkmonument aan de Kolonel Wilsstraat 25.  Ook van dit gebouw vinden we een uitvoerige beschrijving op https://rijksmonumenten.nl/monument/518231/postkantoor-tegenwoordig-woonhuis/ravenstein/

Bijzonder is dat in de kop van het artikel staat dit het gaat om een pand uit 1910, maar dat vervolgens omstreeks 1900 genoemd wordt. We lezen het volgende: “Het betreft een breed en hoog onderwijzerswoonhuis uit omstreeks 1900, met elementen van Chaletstijl, aan drie zijde vrij gelegen in de kom van Ravenstein. Tegenwoordig is het deels als winkel in gebruik. Het huis heeft een rechthoekige plattegrond en tweelaags voor- en zijgevels onder plat dak met schilden, gedekt met kruispannen. De achtergevel is drielaags onder plat dak.  ….. Het woonhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van de bestuurlijke en onderwijskundige ontwikkeling en heeft typologisch belang voor de ontwikkeling van het onderwijzerswoonhuis. Het heeft architectuurhistorisch belang vanwege de gave hoofdvorm en de stijl en detaillering. Door het gave inwendige is het een karakteristiek voorbeeld van de wooncultuur rond 1900. Het heeft ensemblewaarden vanwege de situering binnen de oudere stadskern. Het is in- en uitwendig gaaf gebleven en als zodanig zeldzaam.” De technische details vindt u verder wel op de genoemde website. Ook hier is de postale connectie dus niet relevant.

 

 

 

Links: de straatjes in Ravestein zijn smal. Het was lastig om een geode hoek te vinden van waaruit een foto van Kolonel Wiltsstraat 25 genomen kon worden.

Nieuwstraat 6-8 "Huis de Oranjeboom"; onder de steen die op het pand is aangebracht door de ANWB

Postkantoor nummer 3 staat aan de Nieuwstraat 6-8 en is een gemeentelijk monument. “Huis Oranjeboom”, vroeger een brouwerij, later een Openbare School. Het wordt in 1883 ingericht als Post- en Telegrafiekantoor. Later heeft er nog een kruidenierswinkeltje in gezeten.

De postale historie van Ravestein vermeldt één heel bijzonder voorval. We vinden het op https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/de-zwarte-ruiter.

Frans Ceelen vertelde op 17 april 2009 het verhaal “De vele gezichten van de Zwarte Ruiter”

We citeren: “Op maandagavond 15 november 1954, even na zeven uur, wordt het postkantoor van Ravenstein overvallen. Een gemaskerde persoon dringt het kantoor binnen via de zij-ingang en lost zonder enige waarschuwing een schot op de nog aanwezige directeur, de 52-jarige Jan van Dieten.

De overvaller verdwijnt met de schamele buit van een geldkistje, waarin zich slechts een klein bedrag aan geld en enkele postzegels bevinden. De directeur is in de buik getroffen en wordt in levensgevaar naar het ziekenhuis te Oss vervoerd. Daar overlijdt hij aan zijn verwondingen. Als op 31 december daarop in Boekel een fietser wordt doodgereden en de chauffeur na het ongeval doorrijdt, komt de politie op het spoor van de in Boekel geboren Hans Gruijters, ook wel bekend als de Zwarte Ruiter. Gruijters’ auto is herkend en na zijn arrestatie komt ook zijn betrokkenheid bij de overval van het Ravensteinse postkantoor aan het licht.”

Deze Gruijter, geboren in 1925, heeft een niet al te fris oorlogsverleden. In die periode komt hij zelfs op de tuchtschool terecht voor fietsendiefstal. Nog later krijgt hij jeugd-TBR. “In de jaren vijftig nemen zijn misdaden in aantal en ernst steeds meer toe. In de publieke opinie blijft er echter een soort romantisch waas om de Zwarte Ruiter hangen, deels veroorzaakt door de spectaculaire manier waarop hij steeds weer uit handen van de politie weet te blijven of te ontsnappen. Maar uiteindelijk wordt hij in 1956 (en ook in hoger beroep in 1957) veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf en ter beschikkingstelling van de regering. Na zijn vrijlating in 1966 ontpopt de Zwarte Ruiter zich als een succesvol ondernemer. Onder de naam De Zingende Ruiter treedt hij zelfs nog op televisie op in het populaire programma van Willem Duijs, Voor de vuist weg, Nederlands eerste talkshow (1963-1979). In 1980 overlijdt de Zwarte Ruiter aan een hartaanval, 55 jaar oud.”

Hoe liep het af met Post in Ravestein? Ach, de brieven en de pakjes zullen in Ravestein nog steeds wel bezorgd worden. Maar de postkantoren zijn dicht. In het Brabants Dagblad van 12 februari 2019 lezen we dat zelfs de winkel, genaamd ’t Postkantoor gaat sluiten. De marges die PostNL en ING bieden zijn te laag.

 

 

 

Links: een collage van berichten over de Zwarte Ruiter.

Bron: Beeldbank Heemkundekring Ravestein