Langs de Zuid-Hollandse kust - deel 1

Hoewel de trein een handig en efficiënt vervoermiddel is om de afstand tussen Groningen en Den Haag te overbruggen, is de auto slim om een ritje langs verschillende voormalige postkantoren te maken. In oktober handelde ik op een (al weer) regenachtige dag mijn zaken af in Den Haag en begon aan een rit met vele stops tussen Den Haag en Hillegom. Een traject langs een aantal mooie historische panden. De inventarisatie van Gerard, eigen waarnemingen en gepuzzel met behulp van Google liggen ten grondslag aan dit artikel.

Plein 10 in Wassenaar, kantoor uit 1885

Lange Kerkdam 2, op deze foto (bron Drimble) uit 1990 zien we dat het torentje al verdwenen is. Op de bouwtekening onder (bron: HvdSchoor - Bedrijfspanden van post, telegrafie en telefonie 1850-1915) zien we het torentje duidelijk ingetekend.

Het interieur van het postkantoor in 1939

 

Rechts: Bouwtekening en ansichtkaart van het hulppostkantoor "De Kieviet". De foto is uit WO2

WASSENAAR

In Wassenaar maak ik een valse start. Ik heb een verkeerd adres opgeschreven en sta voor de dienstwoning van kasteel Oud-Wassenaar. Wassenaar staat natuurlijk bekend om zijn royale panden, maar nu zie ik daadwerkelijk veel woningen waarbij de maandelijkse gemeentelijke belastingen die van mijn volledige pensioen ongetwijfeld overtreffen.

Thuis zoek ik uit hoe het zit.

In Wassenaar werd in 1885 een postkantoor opgericht aan Plein nummer 10. Dat pand staat er nog en is een gemeentelijk monument. In niets doet het meer aan een postkantoor denken. Het tweede kantoor kwam aan de Lange Kerkdam nummer 2, gebouwd in 1918 o.l.v. Rijksbouwmeester Knuttel. Later is het verbouwd door Bremer. Het had een buitengewoon charmant torentje.  Op Drimble vinden we nog een foto uit 1990, maar daarna is het afgebroken want op een foto uit 1994 vinden we hier een RABO Bank vestiging.

Interessant is het hulppost- en telegraafkantoor met telefoonbureau en twee bovenwoningen 'De Kievit'  aan de Groot Haesebroekseweg 55a-55b-57. Ik citeer de omschrijving op www.bonas.nl:

“In 1926 werd door de Posterijen een perceel aangekocht in de voormalige buitenplaats 'Selvetta', aan de Groot Haesebroekseweg, waar kort daarvoor een trambaan was aangelegd. Het post- en telegraafkantoor 'De Kievit' moest dienst doen in de villawijk 'De Kievit', waar Rijksbouwmeester Bremer destijds woonde. Bremer had zeer snel de voorlopige schetsen van het postkantoor klaar. Zijn voorstel was een bescheiden gebouw met het karakter van een landhuis. Op 17 januari 1927, na enkele veranderingen van de afstand van het gebouw tot de straat en het aangrenzende perceel, werd door de gemeente Wassenaar de bouwvergunning verleend op 8 januari 1929). Het nieuwe postkantoor werd spoedig gebouwd en in juli 1929 werd het in gebruik genomen.
Het gebouw is eenvoudig en sluit qua stijl aan bij de landhuizen van het villapark 'De Kievit'. Het heeft een U-vormige plattegrond die vaker door Bremer werd gebruikt. De ingang is aan de rechterzijde van het gebouw en is duidelijk door een erker aangegeven. Op de eerste verdieping zijn er woningen. Grote vensters in de voorgevel, in de vorm van een grote boog, geven de openbare functie van de ruimte aan. Het gebouw heeft een schilddak met pannen. De gevels zijn ten dele gekalkt, maar misschien is dat op een later tijdstip gebeurd, zoals bij het postkantoor te Terborg. Rondom het gebouw is een basement van bakstenen, en bovenaan is, ook in baksteen, een sierlijke rand aangebracht.” Op www.plan2000.nl valt te lezen dat dit gebouw met 600m2 living space en 1200 m2 tuin verbouwd gaat worden en beschikbaar is. In januari 2022 zou er begonnen worden.

Het postkantoor in Voorschoten stamt uit 1905.

De foto's zijn gemaakt door dhr. H.Wesseling

VOORSCHOTEN

In Voorschoten staat een postkantoor uit 1905, in 2009 werd het gesloten. Nu is er een kinderdagverblijf is gevestigd, genaamd  “Het Postkantoor” , het werd op 1 januari 2011 geopend. Het pand aan de Voorstraat 19-21 stamt uit 1905. Het kent neogotische en neorenaissance-details en een tegeltableau.

Omwonenden waren niet zo blij met de wijziging van het bestemmingsplan van horeca naar Kinderdagverblijf. Vergeten was dat kinderen lawaai kunnen maken. De Raad van State wees de gemeenteraad terecht. Aldus het Leidsch Dagblad op 14 november 2013. Het heeft blijkbaar niet geholpen.

Boven: twee maal Voorstraat 53 in Katwijk aan Zee

Boven en rechtsboven: Baljuwplein 10. Op de foto van Streetview zien we nog een postkantoor in functie. Op de foto rechtsboven zien we een foto van een kerkelijk ontmoetingscentrum. Recht: Katwijkerbroek 51, een VBL (bron Streetview)

KATWIJK AAN ZEE

In Katwijk parkeer ik achter de duinenrij. Dit is Katwijk aan Zee. Als ik een paar honderd meter loop naar het winkelcentrum sta ik voor Voorstraat 43. Een gemeentelijk monument dat stamt uit 1872. Het ziet er uit als nieuw. Op een schildje “Gemeentelijk Monument” staat overigens het jaartal 1891. Hier is nu gevestigd de winkel in woondecoratie “Sfeer en Meer”.

Aan het Baljuwplein 10 staat de vervanger van dit postkantoor. Een gebouw uit 1975.  In 2009 is het nog in gebruik als postkantoor. Op Streetview zien we dat het in 2014 verbouwd wordt. Een gebouw dat zelfs na de sluiting nog enige keren de lokale pers haalde. In 2017 omdat de gemeente er mensen in wilde onderbrengen die snel een woning nodig hadden. De Christelijke Gemeente die hier al tien jaar (!) zat had hier begrijpelijk een probleem mee (RTV Katwijk, 6 januari 2017). In januari 2018 berichtte RTV Katwijk dat het dak van het pand gewaaid was. Maar toch: het pand heeft een mooie herbestemming gevonden.

In Katwijk aan Zee is in het pand waar voorheen Guldemond BV zat (Katwijkerbroek 51) sinds enkele jaren ook een Voorbereidingslocatie (VBL) gevestigd van hieruit worden Katwijk en Leiden  van briefpost voorzien.

Linksboven: Op de hoek van de Groote Steeg en de Rijstraat in Katwijk aan de Rijn staat dit voormalige hulppostkantoor. De foto is gevonden op Twitter. Rechts een detail van de gevel.

KATWIJK AAN DE RIJN

Op de hoek van de Groote Steeg en de Rijnstraat is een hulpkantoor gevestigd dat ontworpen is door H.J.Jesse, geopend in 1891. Dit is een rijksmonument. Voeger lag dit pand aan de Voorstraat, maar twee Voorstraten in Katwijk vond de gemeente in een tijd zonder postcodes te veel. In 1943 werd de Voorstraat Rijnstraat. Bijzonder is dat het gebouw tegen een ander gebouw uit de 18e eeuw aan is gebouwd.

NOORDWIJKERHOUT

Noordwijkerhout sla ik over, hier is niets meer te zien. Op 20 november 2020 berichtte “Blik op Noordwijkerhout” dat de sloop van het oude postkantoor op de hoek Kerkeland/Dorpsstraat van start is gegaan. Een traject van acht jaren ging hier aan vooraf.  Al in 2012 werd er bij de gemeente door de eigenaar voor zijn pand, het voormalige postkantoor uit 1990 aan de Dorpsstraat 54 t/m 60, een sloopvergunning aangevraagd. Er werden destijds ook plannen voor nieuwbouw gepresenteerd voor de realisering van 18 appartementen, kantoorruimte en een parkeergarage op de hoek Kerkeland/Dorpsstraat. Na protesten van omwonenden en Vereniging Dorpsbehoud werden er destijds aanpassingen gedaan in het nieuwbouwplan in verband met overschrijding van het bouwvlak, vervolgens hebben door onbekende redenen de plannen rond de sloop en nieuwbouw op die plaats jarenlang stilgelegen. In februari 2018 kwam er toch weer schot in de zaak zat maar pas op 20 november 2020 ging de sloop echt van start. Het oude postkantoor ging plaats maken voor 18 appartementen, het complex krijgt de naam 'De Molentuin' toebedeeld. Voorjaar 2020 werd de oplevering verwacht. Bron: https://www.blikopnoordwijkerhout.nl/item/24023-sloop-oude-postkantoor-hoek-kerkeland-dorpsstraat-van-start-gegaan-en-maakt-plaats-voor-de-molentuin-foto-s

Noordwijkerhout, Dorpsstraat 56. Vlak voor het gebouw tegen de vlakte gaat. Born: Blik op Noordwijkerhout 20 nov 2020

Maak jouw eigen website met JouwWeb