Tocht naar Oostvoorne

Op Marktplaats staat een Expeditiekaart uit 1970 te koop in Oostvoorne. Dat is wel heel interessant. Op de kaart staan de uitgangsgebieden, de districtskantoren, de postkantoren en de hulppostkantoren. Een waardevolle bron. De koop wordt door Gerard gesloten en op 12 januari 2021 gaat hij op reis naar Oostvoorne om de kaart op te halen.

Oostvoorne ligt in Zuid-Holland, op Voorne-Putten. Vanzelfsprekend wordt de kans benut om nog eens wat oude postkantoren op te zoeken. Het gebied, onder de rook van Rotterdam is aan het verstedelijken. Postkantoren werden gebouwd in plaatsen als Spijkenisse en Hellevoetsluis toen de bevolkingsomvang nog een stuk lager was.

In Brielle staat alleen nog een fraai pand in de oude binnenstad aan de Voorstraat 71, een Rijksmonument uit de 19^e eeuw.  Opvallend is de brede lijstgevel en de dakkapel. Het latere pand aan de buitenrand van het stadje (De Rik 26) is inmiddels tegen de vlakte. Hier komen volgens het bestemmingsplan appartementen. In Hellevoetsluis bleek het oorspronkelijke postkantoor op geen enkele wijze te herkennen als postkantoor. Het nieuwere VC aan de Herman Heijermanstraat is gesloopt. Op www.GrootHellevoet.nl van 21 april 2020 zien we een treurige foto van de sloop en het bericht dat hier een nieuw medisch centrum komt.

Ook het bescheiden pand in Spijkenisse aan het Noordeinde is niet te herkennen als postkantoor. Het latere postkantoor uit 1969  is ook al gesloopt. Het AD plaatste hier een bericht over op 28 oktober 2020. Aan de Marrewijklaan 18 komt nu een appartementencomplex. Toepasselijk “het Posthuys” genoemd. Eind 2022 ontvangen de bewoners de sleutel. Als u van slopen houdt, is een en ander te zien middels deze link: https://www.youtube.com/watch?v=T1CLgJkb6ts&ab_channel=CokdeConinck

In Oostvoorne word ik vriendelijk ontvangen in een prachtig huis aan de Stationsweg 36-38. De koop word gesloten. Pas later ontdek ik dat dit het voormalige postkantoor is! Het is van een bijzondere architectuur, jaren dertig stijl. Het is dan ook een rijksmonument uit 1936, maar op de site www.gbwv.nl wordt genoemd dat het pand van 1933 tot 1997 in gebruik was als postkantoor.

Op de terugweg doen we Gouda aan en Woerden. Gouda kent in de binnenstad een fraai oud postkantoor aan de Westhaven 37. Dit monument stamt uit het derde kwart van de 19^e eeuw. Een grachtenpand op de hoek met de Korte Noodgodsteeg. Het heeft een brede, ten dele gepleisterde lijstgevel lees ik bij de beschrijving van het monument.  Het latere VC aan de Ronsseweg 7-9/Ridder van Catsweg is al meer dan tien jaar geleden gesloopt. Het was relatief nieuw, uit 1987.

Het voormalige postkantoor in Woerden is van de Rijksbouwmeester architect Gustav Bremer. Het staat aan de Utrechtsestraatweg en hoek van de Johan van Oldenbarneveltlaan tegenover het Reypenaer kaaspakhuis,   Boven de voordeur zit een grijs beeldhouwwerk, verder is er niet zoveel te zien. Maar het is precies dat grijze beeldhouwwerk waaraan je kunt zien wat hier vroeger heeft gezeten. De volgende informatie ontleen ik aan https://indebuurt.nl/woerden (van 4 augustus 2018).

Er zijn nogal wat locaties geweest in Woerden waar het postkantoor heeft gezeten. Westdam, Edisonweg, een bijkantoor in de Rijnstraat, op de Oostdam en dus hier op de hoek van de Utrechtsestraatweg en de Johan van Oldenbarneveltlaan. Het gebouw werd er in 1939 neergezet, speciaal bedoeld als post- en telegraafkantoor. De kosten waren zo’n veertigduizend gulden.

Het pand is een rijksmonument, mede omdat het ontworpen is door die ingenieur Bremer. Maar ook omdat het een herkenbaar post- en telegraafkantoor is. En dat komt niet door Gustav Bremer, maar door een man genaamd Leo Vos. Hij maakte namelijk het beeldhouwwerk boven de deur.

“Een reliëf, zo kun je dat werk ook wel noemen. Wat erop te zien is? In het midden staat het wapen van Woerden. Aan beide zijden van dat wapen staat een telegraafpaal. En inderdaad, er staat ook PTT in letters, Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie.

Maar kijk vooral eens goed naar de twee figuurtjes aan de linker- en rechterzijde. Links zie je een postbode die pakjes bezorgt en zijn hondje. En rechts een dame met een telefoon in haar hand en een kat. Volgens een document van Historische Vereniging SHHV is de vrouw rechts aan het ‘wenen’, vanwege het slechte nieuws dat zij van de postbode kreeg…

Als je langs het gebouw komt, ga dan vooral het beeldhouwwerk eens van dichtbij bekijken. Tot 1978 deed dit pand dienst als postkantoor. Daarna verhuisde het kantoor naar de Edisonweg, vervolgens naar de Westdam en inmiddels bestaan postkantoren niet meer. De laatste in Nederland ging in 2011 dicht in Utrecht op de Neude.”

Het gebouw aan de Edisonweg was een wat alledaags productiegebouw met een VC, bestelkantoor en businessbalie. In 2007 werd het opgeheven in 2010 verdween het businesspoint. Op Google Streetview kunnen we zien dat hier nu Vermeij Schilderwerken is gevestigd.