West-Friesland

We rijden het centrum in en vinden een parkeerplaats bij de Zuiderkerk.  Aan het Zuiderkerkplein op de nummers  9 en 9a is het pand van een netwerknotaris gevestigd. Ooit was het post- en telegraafkantoor. Het is gebouwd in 1876 en is een gemeentelijk monument dat er schitterend gerestaureerd bij staat. Het is het eerste pand dat gebouwd is onder de leiding van Rijksbouwmeester Peters. Zijn stijl zal in de loop der jaren veranderen, maar dit gebouw heeft nog een soort Middeleeuwse allure, we zien zelfs een kasteeltoren. De stijl wordt op de lijst van gemeentelijke monumenten neorenaissance genoemd.  Dit is nog niet de postkantoren gotiek, een stijl die later zijn kenmerk werd. Op nummer 9a is de ingang van de directeurswoning. Toeristisch wandelen nog wat rond langs de haven, genieten van de 17^e -eeuwse gevels en de stadspoort, de beroemde Dromedaris.

We rijden toch maar even door naar gebouw De Zwaan 7, een bedrijfspand op het industrieterrein. Dat is nog steeds in gebruik is als voorbereidingslokatie (VBL). We mogen even binnen kijken van twee vriendelijke dames in PostNL uniform. We horen dat het gebouw inmiddels verkocht is, de werkzaamheden worden verplaatst naar Alkmaar. Binnen valt op dat er stevig door gebuffeld wordt. De post waar men op dit uur mee bezig is wordt nu niet meer bezorgd, maar gaat morgenvroeg mee in de tassen van de postbezorgers. We zien een lange huisnummersorteermachine. Bijzonder is dat aan de wand een aantal historische foto’s opgehangen zijn. Zouden die ook meegaan naar Alkmaar of eindigen die als zoveel van dit soort van herinneringen in een container?

Een prachtig gemeentelijk monument van de hand van Rijksbouwmeester Crouwel. Dit is nu onderdeel van een multifunctioneel centrum dat hier gecombineerd is met een theater. Het geheel wordt beheerd door twee aparte stichtingen, samen heet het  complex “Hét Postkantoor”. Het gebouw uit 1920 gelegen aan de Hoofdstraat 17-19 is nu fraai geïntegreerd met het theater, dat een nieuwe aanbouw is. We liepen uiteraard weer nieuwsgierig naar binnen en werden gastvrij ontvangen. Spontaan werd ons een rondleiding door het gebouw aangeboden. Het oorspronkelijke postkantoor dient nu voor sociale, culturele en maatschappelijke activiteiten, deze week was het nog stembureau. De nieuwbouw is een theater met ongeveer 160 zitplaatsen. Theo Maassen treedt er op aanstaande 29 april. Ook in het theatercafé worden we gastvrij welkom geheten. In het pand zien we nog veel postale herinneringen, zoals afbeeldingen van postzegels in de tegels. In het café hangen vergrotingen van foto’s van het postkantoor. Zelfs in het tafelblad zien we postzegels gereproduceerd. Voor we verder rijden zoeken we nog even op in welke gemeente we zijn. Die heet Stede Broec. De gemeente is ontstaan door de samenvoeging van de dorpen Bovenkarspel, Grootebroek en Lutjebroek.

Hoorn is wat groter dan Enkhuizen, het is zoeken naar een parkeerplek. We vinden een plek, dichtbij de historische Oosterpoort en lopen door de prachtige straat met de vreemde naam Grote Oost naar het centrum. Aan de Grote Oost op nummer 28 staat een prachtig pand uit het oeuvre van Peters. Gebouwd in 1876-1877, een rijksmonument. Ook hier heet de bouwstijl neorenaissance volgens Wikipedia. De straat kent een groot aantal indrukwekkende panden, die doen denken aan het roemrijke verleden van Hoorn. Opvallend is dat dit pand aan de straatzijde helemaal is ingebouwd tussen de huizen, meestal zien we wat meer ruimte om het postkantoor. In het gebouw is nu een Vaarschool gevestigd. Als we iets verder lopen komen we op het centrale plein van Hoorn, de Roode Steen. Hier zien we het Westfries Museum en het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen. Maar wij zoeken nu een plek voor een lunch.

De opvolger als postkantoor is gebouwd in 1980 aan de Huesmolen 223. Het is even zoeken, op de plek waar we het postkantoor verwachten is een grote open plek. Twee vriendelijke bezoekers van de aanpalende supermarkt bevestigen dat hier het postkantoor stond. Ze hopen dat er huizen gebouwd worden. Onze administratie bleek dus niet helemaal up-to-date, we hadden kunnen weten dat het pand naast de AH inmiddels is gesloopt. Het bezoek van Guus in 1992 aan dit kantoor in zijn rol als regiocontroller om de kwaliteit van het meubilair te beoordelen is dus het laatste bezoek aan de Huesmolen geweest.

Noot: Op de site https://docplayer.nl/5419244-Vrijblijvende-objectinformatie.html vinden we de verkoopfolder van het pand. Die stamt uit 2009. Het gaat om een stuk grond van 29,19 are dat te koop wordt aangeboden voor € 4 miljoen. De site regiowf.nl meldt op 25 oktober 2018 dat na jarenlange leegstand het pand verkocht is aan Deen, die wil er een parkeerterrein van maken en er een appartementengebouw met winkels neerzetten. Maandag gaat de sloop van start.

We hadden beiden nog nooit gehoord van de plaatsnaam Winkel. Het blijkt een plaatsje met ongeveer 3400 inwoners in het bezit van oude stadsrechten, nu gelegen in de gemeente Hollands Kroon. We hebben een kijkje genomen in de Bosstraat. Op nummer 30 staat een groot wit gebouw, waaraan duidelijk nog te zien is dat het ooit een postkantoor was. Onze bronnen geven overigens aan dat het kantoor lag op nummer 26. Misschien een hernummering? Boven de gevel zien we dat dit Post en Telegraafkantoor uit 1879 stamt. In de gevel zien we nog de oude kantoorbrievenbus. Fraai is het klassiek bord met het Rijkswapen en het opschrift Post en Telegraafkantoor. De eigenaren zijn blijkbaar trots op het pand -en terecht- zelfs in de ramen is post- en telegraafkantoor gegrafeerd. Ene Arnoldus Teunis was volgens de gemeentelijke monumentenlijst de architect.

In deze plaats hebben we het postkantoor aan het Bagijnhof 10-12 bekeken. Een makelaar heeft het pand in gebruik. Het is (weer) een van de vele panden van de hand van rijksbouwmeester C.H. Peters. Een rijksmonument, gebouwd in 1910. Het pand staat ten opzichte van de andere panden in de straat wat verder van de weg. Loodrecht op dit pand ligt het Van Houweningepark. Vanuit dit park heb je een mooi zicht op het gebouw. Voor het maken van een mooie foto is het jammer dat er zoveel blik voor de deur staat. Maar wie zijn wij om daar commentaar op te hebben?

Daarvoor heeft er nog een ander pand als postkantoor gefungeerd. Een gemeentelijk nieuwbouwpand dat in 1874 het post- en telegraafkantoor verenigde. Per die datum werd J.E. Schmitz Jr. benoemd tot directeur van dit verenigde kantoor, daarvoor leidde hij het telegraafkantoor. Het pand bestaat niet meer en in onze zoektocht zijn we weinig tegengekomen, behalve een foto op de Beeldbank van het Noord-Hollands Archief. Wat opvalt op die foto is de grote klok, die de spoor- en posttijd aangeeft.

Na nog een kort wandelingetjes door Medemblik hebben we voor één dag genoeg postkantoren en historische binnensteden in West-Friesland gezien. Het was buitengewoon interessant en de West-Friezen waren erg gastvrij. We rijden weer naar huis via de dijk Enkhuizen-Lelystad.