’s-Hertogenbosch

We ontmoeten elkaar aan de achterkant van het station waar een nieuwe wijk verrezen. De machinefabriek van Grasso staat er midden tussen als industrieel erfgoed. Wij rijden honderd meter verder tot we bij het voormalige EKP aan de Parallelweg aankomen. Een van de twaalf knooppunten uit de logistieke infrastructuur die in de jaren 70 en 80 ontstond. Voor ons een heel herkenbaar gebouw. We parkeren en lopen langs enorme muurschilderingen wat aarzelend naar een ingang. Mag je hier naar binnen? Met grote letters staat aangegeven dat hier de Kunstacademie (AKV St.Joost) gevestigd is. Natuurlijk proberen we het. We zien een grote openruimte met nijvere studenten en een servicebalie. We worden hartelijk welkom geheten door de heer Jansen, Facility Medewerker. We mogen vrij rondkijken en krijgen een plattegrond mee. Maar eerst worden we meegetroond naar een kamer waar we een maquette zien van het gebied en een grote overzichtsfoto. De grote hal waarin we nu zijn blijft staan en in gebruik bij Hogeschool Avans. De ronde uitbouw zal verdwijnen en rond de hal zullen, voor een groot deel in hoogbouw 800 woningen neergezet worden als deel van een nieuwe wijk.¹⁾

Rondlopend zien we leslokalen, lokalen waarin grafische vormgevers werken, expositieruimtes en kantoren. Opeens staan we voor de gigantische kluis. Vanaf hier werden vroeger de postkantoren bevoorraad met cash en strippenkaarten. We gaan een trap op en hebben dan uitzicht op de grote open ruimte in het midden en stellen ons de postale bedrijvigheid die hier vroeger was. Als we daarna op de begane grond naar buiten gaan om het gigantische beeld van Gudmondsson te zien, blijkt dat we onszelf hebben buitengesloten. We lopen om het pand heen naar de hoofdingang waar we de heer Jansen danken voor zijn gastvrijheid. Mooi dat zo’n gebouw zo’n nuttige herbestemming krijgt! Wie had dat gedacht nadat de buurtbewoners eind jaren 70 in het geweer kwamen tegen de nieuwbouw!²⁾

Dan willen we het centrum in. We parkeren in Garage Arena en lopen naar de Markt. Natuurlijk werpen we een blik op de historische gebouwen en het standbeeld van Jeroen Bosch, maar we komen hier voor het Hotel Centraal aan de Markt 51-57. Dit monument, huis “De Leeuwenburg”³⁾ is in 1671 gekocht door de Raad van State om er de Hoofdwacht van de stad te vestigen. In 1869 kreeg het pand de bestemming postkantoor, in 1896 werd het Hotel Centraal. Nu vinden wij het tijd voor koffie met een Bossche bol in Brasserie Cé op nummer 51.

De volgende stop ligt in de Verwerstraat. Nu zien we op nummer 20 een winkel, maar hier was ooit het oudste postkantoor van Den Bosch (voor zover wij kunnen nagaan). Oorspronkelijk waren dit twee 18^e -eeuwse panden. De oude huisnaam was “De Posthoorn”. In 1754 was het in gebruik als postkantoor.

Dan gaan we verder door de drukke winkelstraten naar de Kerkstraat. Het Rijk kocht hier aan het eind van de 19^e eeuw twee panden. Rijksbouwmeester Knuttel mocht hier op nummer 65 een centraal postkantoor voor de stad bouwen. In 1896 werd dit geopend (de kosten waren f 50.969,43). De ingang lag op de hoek met de Korte Putstraat⁴⁾. De ambtswoning van de directeur was op de eerste etage.  In de jaren vijftig al bleek het gebouw te klein, post groeide. Sloop was het lot. In 1971 werd hier nieuwbouw geopend (Kosten f 2.902.000). Een groot gebouw met een grijze voorgevel.  Aan deze nieuwbouw hebben we beiden herinneringen, we hebben het meerdere malen bezocht. Ook het postdistrict ’s-Hertogenbosch en later de Regio Zuid-Oost hadden hier hun hoofdkantoor. In de jaren 90 was hier een van de eerste gerestylede postkantoren in de formule “Postkantoor 90”gevestigd. Maar ook dit gebouw was niet het eeuwige leven beschoren. De postkantoren in Nederland werden gesloten. Er kwam een nieuw plan voor deze plek. Maar eerst werd nog archeologisch onderzoek gedaan op de plek. Dat kon goed, omdat de rooilijn in 1968 naar achteren werd gehaald, met het oog op toekomstige verbreding van de Kerkstraat.
De nieuwbouw zou meer naar voren komen, passend bij het historische stadsbeeld. Op 6 september 2012 opende Piet Zoomers hier zijn modezaak. Om de gevels wat minder saai te maken zijn de elementen verschillend vorm gegeven, er zijn vier gevelvarianten.

Dichtbij de Kerkstraat is de Lange Nieuwstraat. Hier was na de sluiting van het oude postkantoor aan de Kerkstraat tussen 1965 en 1971 het tijdelijke postkantoor gevestigd in het voormalige politiebureau.

We zoeken dan de auto weer op. We gaan niet langs het station. Het interessante gebouw dat hier lag aan de Boschveldweg 2 is al lang afgebroken. Het werd in 1938 gebouwd als apart expeditiekantoor om het gebouw aan de Kerkweg te ontlasten. Jaren werd met paard en kar de post van en naar het station gebracht.